Từ dữ liệu đến hành động: Số hóa toàn diện giúp chuẩn hóa chăm sóc, quản lý khối lượng công việc và nguồn lực điều dưỡng

1. Giới thiệu

Bài trình bày của Vũ Thị Thanh Hằng và Hoàng Thị Tuyết Lan (Phòng Điều dưỡng – Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh) được giới thiệu tại Hội nghị Khoa học Điều dưỡng Toàn quốc lần thứ XII – năm 2025.
Chủ đề bài viết mở rộng từ “Chuẩn hóa quy trình chăm sóc trong kỷ nguyên số” (Bài 1), đi sâu vào ứng dụng dữ liệu điều dưỡng điện tử để quản trị thực hành, đánh giá chất lượng chăm sóc và quản lý nguồn lực điều dưỡng.
Tài liệu này chỉ mang tính tham khảo định hướng, mỗi bệnh viện cần điều chỉnh theo thực tế hệ thống và năng lực công nghệ của mình.

2. Nội dung chính

2.1. Từ dữ liệu đến hành động – tầm quan trọng của chuẩn hóa

• Việc ghi chép thủ công tiềm ẩn nhiều sai sót, gây mất thời gian và khó truy xuất khi cần.

• Số hóa quy trình điều dưỡng cho phép:

  • Loại bỏ sai lệch và thất thoát dữ liệu.

  • Tự động hóa các quy trình hành chính và kỹ thuật.

  • Cung cấp thông tin chính xác – kịp thời – minh bạch, giúp điều dưỡng ra quyết định nhanh chóng và giảm rủi ro người bệnh.

• Khi dữ liệu được chuẩn hóa và số hóa, nó trở thành nền tảng cho quản trị bằng dữ liệu (Data-Driven Decision Making – DDDM), hỗ trợ điều dưỡng trưởng, lãnh đạo đơn vị và Ban Giám đốc ra quyết định dựa trên bằng chứng, không chỉ cảm tính.

2.2. Hệ thống bệnh án điện tử điều dưỡng (EMR UMC)

• Hiện đã triển khai 2000 nhận định – 4000 can thiệp – 500 đánh giá kết quả – 35 biểu mẫu chăm sóc, tất cả đều được mã hóa theo chuẩn NANDA–NIC–NOC.

• Hệ thống có thể truy cập trên máy tính, điện thoại, và máy tính bảng (iPad), đảm bảo đồng bộ dữ liệu thời gian thực giữa các khoa phòng.

• Mô hình mô phỏng ca trực điều dưỡng thể hiện chu trình chuẩn hóa quy trình điều dưỡng (Assessment → Diagnosis → Planning → Implementation → Evaluation → Handover), giúp theo dõi toàn diện từ đầu đến cuối phiên trực.

2.3. Các chức năng nổi bật trong quy trình số hóa

1. Nhận định điều dưỡng (Assessment):

• Ghi nhận dữ liệu có cấu trúc, cảnh báo tự động các nguy cơ (té ngã, loét tỳ đè, dị ứng, thuyên tắc huyết khối...).

• Sử dụng công cụ đánh giá điện tử (NEWS, Morse, Braden).

2. Lập kế hoạch chăm sóc (Planning):

• Liên kết trực tiếp với chẩn đoán điều dưỡng NANDA, tự động gợi ý mục tiêu (NOC) và can thiệp (NIC).

• Giúp thống nhất nội dung và giảm biến thiên giữa các điều dưỡng.

3. Theo dõi chăm sóc (Implementation):

• Toàn bộ hoạt động can thiệp như theo dõi sinh hiệu, chăm sóc vết thương, theo dõi dịch truyền, thuốc, chế phẩm máu… được ghi nhận, xác nhận, và in nhãn tự động, đồng bộ với dược lâm sàng và hồ sơ bệnh án.

4. Bàn giao theo mô hình SBAR:

• Chuẩn hóa hình thức bàn giao ca, bàn giao nội trú – ngoại trú – chuyển khoa.

• Giúp tăng tính liên tục của chăm sóc, giảm sai sót do truyền đạt miệng.

2.4. Quản lý bằng dữ liệu – Dashboard điều dưỡng

Hệ thống dashboard được thiết kế để hỗ trợ điều dưỡng trưởng và lãnh đạo bệnh viện theo dõi, đánh giá, và cải tiến hoạt động chăm sóc theo mô hình Donabedian (Cấu trúc – Tiến trình – Kết quả):

• Cấu trúc: số lượng nhân sự, giường bệnh, trang thiết bị, máy móc, công suất sử dụng.

• Tiến trình: theo dõi thực hiện thuốc, truyền máu, thực hiện can thiệp chăm sóc, tỷ lệ tuân thủ quy trình.

• Kết quả: chỉ số té ngã, loét tỳ đè, tuân thủ bàn giao, hài lòng người bệnh.

• Các chỉ số được lấy tự động từ EMR, đảm bảo khách quan và cập nhật liên tục.

2.5. Thách thức trong quá trình triển khai

• Dữ liệu: chưa đồng bộ, sai sót khi nhập, thiếu công cụ phân tích.

• Văn hóa tổ chức: còn e ngại, sợ tăng việc, chưa quen ra quyết định bằng dữ liệu.

• Hạ tầng công nghệ: chi phí đầu tư cao, yêu cầu tích hợp nhiều hệ thống.

• Bảo mật và quyền riêng tư: cần cơ chế kiểm soát truy cập và đào tạo nhận thức người dùng.

2.6. Giải pháp thúc đẩy hành động

1. Về dữ liệu: chuẩn hóa quy trình nhập, xây dựng công cụ phân tích, đào tạo năng lực xử lý dữ liệu.

2. Về quy trình chuyên môn: phối hợp CNTT để đồng bộ hóa quy trình và cập nhật phiên bản điện tử.

3. Về cơ sở hạ tầng: nâng cấp thiết bị, kết nối mạng ổn định, bảo trì định kỳ.

4. Về văn hóa và nhân sự: tăng cường truyền thông nội bộ, hình thành nhóm “điều dưỡng số” tiên phong.

5. Về bảo mật: áp dụng cơ chế phân quyền, giám sát truy cập, và mã hóa dữ liệu.

3. Kết luận

“Dữ liệu là công cụ quản trị, và chìa khóa thành công nằm ở cam kết của lãnh đạo cùng vai trò dẫn dắt của điều dưỡng trưởng.”

Việc chuyển dữ liệu thành hành động không chỉ giúp quản lý nguồn lực và khối lượng công việc hiệu quả hơn, mà còn tăng an toàn người bệnh, nâng cao hài lòng và tối ưu nhân lực.
Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi sự kiên nhẫn, đào tạo liên tục và đổi mới tư duy làm việc, hướng đến một hệ thống chăm sóc số hóa – minh bạch – hiệu quả – dựa trên bằng chứng.