Phần 3: Điều dưỡng Sản – Phụ khoa

Tài liệu “3. Điều dưỡng Sản” là phần thứ ba trong bộ Đề thi Điều dưỡng giỏi, tập trung vào lĩnh vực sản phụ khoa – một chuyên ngành quan trọng đòi hỏi điều dưỡng nắm vững cả kiến thức chăm sóc sản phụ, kỹ năng vô khuẩn, và kỹ năng theo dõi mẹ – con trong các giai đoạn thai kỳ, chuyển dạ, sau sinh và sơ sinh.

Tài liệu được biên soạn theo 4 phần lớn, phản ánh toàn diện nội dung ôn luyện và thi của điều dưỡng sản khoa:

1. Phần I – Chọn từ/cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống

Phần này chiếm số lượng lớn nhất, bao quát toàn bộ quy trình chăm sóc trong sản phụ khoa, gồm:

• Chăm sóc thai phụ: theo dõi thai nghén, khám thai định kỳ, phòng ngừa tai biến sản khoa, nhận biết các nguy cơ (chửa ngoài tử cung, sản giật, HIV...).

• Chăm sóc trong chuyển dạ và sau đẻ: chuẩn bị sản phụ, đỡ đẻ thường, theo dõi cơn co tử cung, cắt tầng sinh môn, khâu tầng sinh môn, chăm sóc 6 giờ đầu sau sinh.

• Chăm sóc trẻ sơ sinh: làm rốn, hồi sức sơ sinh ngạt, tắm trẻ, tiêm truyền qua tĩnh mạch rốn, phát hiện vàng da, non tháng, và hướng dẫn cho bú đúng cách.

• Vệ sinh và vô khuẩn sản khoa: khử khuẩn, tiệt khuẩn dụng cụ, thời gian luộc – sấy – hấp, xử lý sau đẻ, kiểm tra buồng đẻ.

• Kế hoạch hóa gia đình: đặt dụng cụ tử cung, thuốc tránh thai, triệt sản, hút thai, tư vấn trước và sau thủ thuật.

Các câu hỏi dạng điền khuyết rèn luyện khả năng nhớ quy trình, ví dụ:

“Mục đích của chăm sóc sản phụ sau đẻ là … và tránh các tai biến sau đẻ như chảy máu, sốc.”
“Dung dịch dùng để sát khuẩn dây rốn trong thủ thuật làm rốn là …”

2. Phần II – Câu hỏi Đúng/Sai (Đ/S)

Kiểm tra khả năng nhận định và tuân thủ nguyên tắc chuyên môn, ví dụ:

• Theo dõi sản phụ sau mổ, theo dõi nước tiểu, lượng máu âm đạo.

• Quy trình vô khuẩn phòng đẻ, khử khuẩn dụng cụ sản khoa.

• Chăm sóc sản phụ nhiễm HIV: không thăm âm đạo nhiều, không đặt điện cực đầu thai, lau âm đạo định kỳ.

• Hướng dẫn cho bú, vệ sinh tầng sinh môn, chăm sóc trẻ sơ sinh đủ tháng và non tháng.

3. Phần III – Trắc nghiệm chọn đáp án đúng nhất

Phần này tập trung vào các tình huống lâm sàng cụ thể:

• Chăm sóc trước – sau mổ phụ khoa, nạo hút thai, chửa trứng, sản giật.

• Theo dõi cơn co tử cung, chuyển dạ, đỡ đẻ ngôi chỏm, nghiệm pháp bong rau.

• Phân biệt các dạng viêm sinh dục (nấm, trichomonas, lậu...).

• Theo dõi sơ sinh: chỉ số Apgar, vàng da, ngạt sơ sinh, tiêm AZT cho trẻ sinh từ mẹ nhiễm HIV.

• Kế hoạch hóa gia đình: thời điểm đặt dụng cụ tử cung, chống chỉ định, ưu điểm của bao cao su, thuốc tránh thai khẩn cấp.

4. Phần IV – Ghép nội dung (I – II)

Đánh giá khả năng tổng hợp và ghi nhớ mối liên hệ giữa:

• Dụng cụ – tình huống bệnh lý sản khoa.

• Phương pháp tiệt khuẩn – thời gian cần thiết.

• Loại đầu ối – ngôi thai tương ứng.

• Triệu chứng lâm sàng – loại viêm sinh dục.

Tóm tắt ý nghĩa

Phần 3 giúp điều dưỡng nắm vững kiến thức cốt lõi của chăm sóc sản phụ khoa và sơ sinh, từ giai đoạn thai kỳ đến sau sinh, đồng thời kiểm tra kỹ năng nhận định, xử trí và vô khuẩn sản khoa – những yêu cầu quan trọng trong thực hành điều dưỡng.

Tài liệu đặc biệt hữu ích cho:

• Ôn thi Điều dưỡng giỏi cấp khoa, bệnh viện hoặc tỉnh.

• Đào tạo lại và đánh giá năng lực điều dưỡng chuyên ngành sản.

• Bồi dưỡng kỹ năng chuyên khoa sản – sơ sinh trong môi trường bệnh viện hoặc trung tâm y tế.

📘 Tài liệu chỉ mang tính chất tham khảo. Khi áp dụng trong thi hoặc đào tạo, cần điều chỉnh phù hợp với quy định chuyên môn và thực tế bệnh viện.