Tài liệu “Câu hỏi trắc nghiệm môn Điều dưỡng Y học cổ truyền” là bộ 250 câu hỏi đầy đủ – hệ thống – bao quát toàn bộ kiến thức lý luận và thực hành YHCT dành cho điều dưỡng. Bộ câu hỏi dùng để:

• Ôn tập lý thuyết cơ bản YHCT

• Kiểm tra đầu khóa / cuối khóa đào tạo YHCT

• Chuẩn bị thi Điều dưỡng YHCT tại các bệnh viện hoặc trường y

• Tự học, củng cố kiến thức cho KTV – điều dưỡng làm việc tại khoa YHCT, châm cứu - xoa bóp, phục hồi chức năng

Tài liệu gồm 3 phần lớn: Lý luận YHCT – Châm cứu – Bệnh học & Chăm sóc bệnh nhân theo YHCT.

TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH

Dưới đây là phần tóm tắt theo từng phần lớn của tài liệu.

PHẦN 1 – LÝ LUẬN Y HỌC CỔ TRUYỀN

(Âm dương – Ngũ hành – Tạng phủ – Nguyên nhân gây bệnh – Nhận định – Chăm sóc)

1. Học thuyết Âm dương

Nội dung bao gồm:

• Thuộc tính âm/dương của cơ thể (tạng – phủ – khí – huyết…)

• Nguyên nhân mất cân bằng âm dương → sinh bệnh

• Dùng thuốc theo quy luật âm dương (bệnh nhiệt dùng hàn lương, bệnh hàn dùng ấm nóng)

• Biểu – lý, hư – thực, hàn – nhiệt trong chẩn đoán

2. Học thuyết Ngũ hành

• Quy nạp màu sắc – cơ quan – tạng phủ – ngũ vị

• Nguyên lý tương sinh – tương khắc

• Ứng dụng trong điều trị: “Con hư bổ mẹ, mẹ thực tả con”

3. Tạng phủ

• Chức năng Tâm – Can – Tỳ – Phế – Thận

• Dấu hiệu bệnh lý từng tạng

• Quan hệ biểu lý tạng–phủ

4. Nguyên nhân gây bệnh (Nội nhân – Ngoại nhân – Bất nội ngoại nhân)

• Phong – Hàn – Thấp – Nhiệt

• Thất tình (hỷ – nộ – ưu – bi – khủng…)

• Sang chấn – ăn uống – lao lực – môi trường

5. Nhận định và chăm sóc bệnh nhân theo YHCT

Các nhóm chứng thường gặp:

• Biểu chứng – Lý chứng

• Hư – Thực

• Hàn – Nhiệt

• Các nguyên tắc chăm sóc: giữ ấm, thanh nhiệt, bù dịch, dùng thuốc ôn/hàn phù hợp

PHẦN 2 – CHÂM CỨU

(Vị trí huyệt – Tác dụng huyệt – Kỹ thuật châm – cứu – xoa bóp)

1. Vị trí huyệt đạo

Tài liệu bao phủ hơn 40 huyệt trọng yếu, gồm:

• Khúc trì, Xích trạch, Tam âm giao, Túc tam lý

• Phong trì, Hợp cốc, Nghinh hương, Giáp xa

• Uỷ trung, Dương lăng tuyền, Hoàn khiêu, Thừa sơn

• Khí hải, Quan nguyên, Huyết hải, Trung quản, Phế du, Thận du, Bách hội…

→ Có hướng dẫn vị trí theo thốn, mô tả chuẩn YHCT lâm sàng.

2. Tác dụng của huyệt

• An thần: Thần môn

• Tiêu hóa – kiện tỳ: Túc tam lý

• Hoạt huyết: Huyết hải

• Khu phong – tán hàn: Phong trì, Hợp cốc

• Chữa liệt VII: Giáp xa, Địa thương, Hợp cốc

• Chữa đau thần kinh tọa: Hoàn khiêu – Uỷ trung – Thừa sơn

3. Kỹ thuật châm cứu – cứu – xoa bóp

• Nguyên tắc bổ – tả

• Biểu hiện đắc khí

• Tai biến châm: vựng châm, chảy máu, châm phải thần kinh

• Khi nào dùng châm tả / bổ / ôn châm / cứu

• Các kỹ thuật xoa – bóp – day – bấm huyệt, rất phù hợp điều dưỡng YHCT

PHẦN 3 – BỆNH HỌC & CHĂM SÓC THEO YHCT

(Đau đầu – Liệt VII – Đau vai gáy – Đau lưng – Thần kinh tọa – TBMMN – Viêm khớp dạng thấp – Tâm căn suy nhược…)

1. Chăm sóc bệnh nhân đau đầu

• Nguyên nhân: phong – hàn – thấp – nhiệt, khí huyết hư

• Châm cứu: tùy vị trí đau

• Tránh: gió lạnh – stress – thiếu ngủ

2. Liệt dây VII ngoại biên

• Phong hàn / phong nhiệt / huyết ứ

• Triệu chứng: miệng méo, mắt nhắm không kín

• Pháp điều trị: khu phong – tán hàn – hoạt huyết

• Ôn châm là lựa chọn tốt cho thể lạnh

3. Đau vai gáy

• Do lạnh, do co cứng cơ

• Điều trị: khu phong tán hàn, thông kinh hoạt lạc

• Huyệt: Phong trì – Đại trùy – Kiên tỉnh – Thiên tông

4. Đau lưng – đau thần kinh tọa

• Thể phong hàn thấp, khí trệ huyết ứ, Can Thận âm hư

• Huyệt: Hoàn khiêu – Uỷ trung – Thừa sơn – Dương lăng tuyền

5. TBMMN – di chứng liệt nửa người

• Chọn huyệt cho liệt tay – liệt chân

• Theo dõi tim mạch – huyết áp là quan trọng nhất

6. Viêm khớp dạng thấp (Chứng tý)

• Phong tý – Hàn tý – Thấp tý – Nhiệt tý

• Đau di chuyển = phong

• Đau cố định, nặng = thấp

7. Tâm căn suy nhược

• Do nội nhân (thất tình, stress kéo dài)

• Thể bệnh: Can Tâm Thận âm hư

• Điều trị: giải tỏa stress, an thần, điều hòa tạng Tâm – Can – Thận

KẾT LUẬN

Tài liệu “250 câu hỏi trắc nghiệm Điều dưỡng YHCT” là bộ đề cực kỳ đầy đủ, bao trùm toàn bộ kiến thức về:

• Lý luận YHCT

• Châm cứu – xoa bóp – cứu ngải

• Tạng phủ – chứng hậu

• Chẩn đoán – điều trị – chăm sóc YHCT

• Bệnh học thường gặp theo YHCT

Rất phù hợp dùng trong đào tạo nội bộ bệnh viện, đặc biệt cho Điều dưỡng YHCT – KTV châm cứu – xoa bóp – phục hồi chức năng.